Topraklama Sistemleri Muayenesi
Faz-Toprak kısa devrelerine karşı, Yüksek gerilimde en önemli koruma metodu, Alçak gerilimde ise diğer metotlarından daha üstün olmamakla birlikte o metotların daha etkin çalışması için elektrik tesislerindeki olmazsa olmaz koruma metodudur.
Topraklama sistem denetimlerinde şu ölçüm ve analizlere yer verilmelidir.
Ölçüm Çalışmaları
- Yüksek Gerilim Koruma Topraklamaları Ölçümleri
- Alçak Gerilim İşletme Topraklamaları Ölçümü
- Alçak Gerilim Koruma Topraklamaları Ölçümü (TT tipi toprak şebekelerinde)
- Alçak Gerilim Toprak Çevrim Empedansı Ölçümleri (TN tipi toprak şebekelerinde)
- Fonksiyon Topraklamaları Ölçümleri
- Toprak Süreklilik Direnci Ölçümleri
- Potansiyel Dengeleme Hat Kontrolleri
- Tamamlayıcı Potansiyel Dengeleme Hat Kontrolleri
- Artık Akım Anahtarları (AAA = RCD) fonksiyon testleri
Analiz Çalışmaları
- YG Koruma topraklaması, toprak geçiş direnci uygunluk analizi
- AG işletme topraklaması, toprak geçiş direnci uygunluk analizi. (Özellikle TN sistemlerde)
- YG Koruma ve AG İşletme topraklamaları birleşim durumunun belirlenmesi.
- YG Koruma – AG İşleme topraklamaların birleşik olduğu sistemlerde birleşim kriterlerinin analizi ve tesisin bu şatları karşılayıp karşılamadığının belirlenmesi
- YG Koruma – AG işletme topraklamalarının birleşimlerinin uygun bulunmadığı tesislerde topraklamaların ayrık olduğu ve aralarında güvenlik mesafesi bulunup bulunmadığının belirlenmesi
- AG İşletme ve AG koruma topraklamaları birleşim durumunun belirlenerek AG Toprak şebeke tipi tayini
- TT tipi toprak şebekesine sahip AG yüklerin gövde topraklama direnç değerlerine göre, Faz-Toprak kısa devresi anında beslemenin otomatik olarak kesilebilme yeteneği analizi
- TN tipi toprak şebekesine sahip AG yüklerin toprak çevrim empedansı değerlerine göre, Faz-Toprak kısa devresi anında beslemenin otomatik olarak kesilebilme yeteneği analizi
- Tüm yüksek gerilim mahallerinde ve Exproof sahalarda Potansiyel Dengeleme ve Tamamlayıcı Potansiyel Dengeleme hatlarının fiziki kontrolü ve süreklilik direnç değerlerinin uygunluk analizi
- AG koruma topraklamaları için sınır değerler, Faz-Toprak kısa devresini kesecek sigorta değerine göre belirlenir. Ancak AG sistemlerde AAA’ lar ile düşük topraklama direnç değerlerine ihtiyaç ortadan kalkar. AAA kullanımı ile, klasik sigortalara göre yüzlerce kat daha yüksek dirençlerde dahi güvenlik sağlanabilmektedir. Ancak bu güvenliğin sağlandığını kabul edebilmemiz için AAA’ ların da Açma Akım ve Açma Süreleri test edilmelidir.
Belirtilen ölçüm ve analizlerin yapılmadığı veya eksik yapıldığı bir çalışmada, topraklama sistemi güvenliği hakkında net bilgi elde edilemez.
Bir tesiste yalnızca elektrik panoları üzerinden yapılan ölçümler topraklama sisteminin yeterliliği hakkında bilgi veremez. Açık alan ve ıslak hacimlerde 25V, kapalı alanlarda ise 50V (AA) ve daha yüksek besleme gerilimine sahip tüm noktalarda topraklama güvenlik ölçüm ve analizleri yapılmalıdır.
Belirtilen bu ölçüm ve analizler ile yalnızca Faz-Toprak kısa devresine karşı güvenlik kriterleri incelenebilmektedir. Oysa elektrik tesisatında oluşabilecek hatalar sadece Faz-Toprak kısa devresi değildir. Faz-Faz, Faz-Nötr kısa devreleri ile Aşırı Akımlar da can ve mal kayıplarına sebep olabilecek kazalara yol açabilmektedir. Dolayısı ile yalnızca topraklama ölçümleri ile elektrik tesisatının güvenli olup olmadığına karar verilemez.
Güvenli bir tesisimiz olup olmadığının anlaşılabilmesi için yalnızca Topraklama Sistemi muayene çalışması yeterli olmayıp Elektrik Tesisat Denetim çalışması yapılmalıdır.